کارگردانی به سبک تروریسم دولتی

بزرگترین جنایت جنگی جهان در هیروشیما و ناگازاکی

بی‌شک جنگ جهانی دوم، بیشترین تلفات انسانی را در صد سال گذشته به خود اختصاص داده است. بلوک‌بندی متحدین شامل آلمان، ایتالیا و ژاپن، همراه با متفقین شامل انگلیس، فرانسه، آمریکا و شوروی در جهان موجب شده بود تا بسیاری از کشورهایی که در این رقابت مسلحانه نقشی نداشتند نیز ناخودآگاه وارد این کارزار شوند و تلفات انسانی و مالی بسیاری را بر جای بگذارند.

آغاز جنگ جهانی دوم با حمله ارتش نازی آلمان به کشور لهستان در اوایل سپتامبر ۱۹۳۹ میلادی بود که بر طبق نظر مورخین بیشترین فجایع انسانی را در گستره جغرافیایی وسیعی به خود اختصاص داده است.

هنگامی که جنگ در روزهای پایانی خود بود، دانشمندان جبهۀ متفقین به بمب اتم دست پیدا کرده و پس از روی کارآمدن رئیس‌جمهور جدید آمریکا، هری ترومن، اجازۀ استفاده از این بمب توسط وی در جنگ صادر شد. اولین حملۀ اتمی در دنیا با همین مجوز ترومن، در اوت ۱۹۴۵ و دقیقاً در ساعت ۸ و ۱۵ دقیقه صبح بر فراز هیروشیمای ژاپن رونمایی شد. این بمب اتم که پسر کوچک نیز نام گرفته بود، بسیاری از ساختمان‌های هیروشیما را نابود کرده و هزاران هزار نفر را به کام مرگ کشاند. اما این تنها حمله اتمی آمریکا در جنگ جهانی نبود، بلکه سه روز بعد در ۹ اوت نیز بمب دیگری با نام مرد چاق در شهر ناگازاکی منفجر گردید که در نهایت این دو اقدام موجب تسلیم بی‌قیدوشرط نیروهای مسلح ژاپن در دوم سپتامبر ۱۹۴۵ شد. پس از این اقدام سرهنگ پل تیبت به‌عنوان خلبان نیروی هوایی آمریکا که بمب اتم را بر روی ژاپن انداخت، در سخنانی ابراز کرد: «مثل جهنم سیاه بود و نور و رنگ هم داشت، درونش سفید بود و خاکستری و بالایش شبیه درخت کریسمس بود و او گفت که آن پایین دوزخ شد» و ادامه داد: «فکر می‌کنم یک مورخ بهترین جمله را در این مورد گفته بود که در یک هزارم ثانیه شهر هیروشیما دیگر وجود نداشت».

چرایی وقوع این جنایت جنگی توسط آمریکا

بسیاری از اندیشکده‌ها، نهادهای بین‌المللی و حقوق بشری از این اقدام آمریکا به‌عنوان نقض حقوق بشر و جنایت جنگی علیه مردم یک کشور نام برده‌اند. میزان انتقادات از این اقدام ایالات متحده آمریکا به‌قدری زیاد بود که حتی فیزیکدانان آمریکایی نیز در مصاحبه‌ای بیان کردند: «اگر آلمانی­‌ها به جای ما بر سر شهرها بمب اتم می­‌ریختند، بدون شک استفاده از این بمب­‌ها در شهر­ها را جنایات جنگی تلقی می­‌کردیم و بدون شک آلمانی­‌ها را در نورنبرگ به این جنایت متهم کرده و آن‌ها را دار می­‌زدیم». انتقام از زنان و مردان بی‌گناه آن هم به بهانه جنگ جهانی برای هیچ‌کدام از کشورها قابل‌تفسیر و باورپذیر نبود که در اینجا به بخشی از ادله متقن در راستای جنایت جنگی آمریکا در جنگ جهانی دوم می‌پردازیم:

• با توجه به شرایط جنگی در جنگ جهانی دوم، آمریکایی‌ها پیش از حمله اتمی به هیروشیما و ناگازاکی پیروز جنگ بودند و نیازی به این حمله نظامی نداشتند.
• حمله اتمی می‌توانست در مناطق غیرمسکونی و خالی از سکنه در ژاپن صورت پذیرد تا شرایط را برای تسلیم این کشور فراهم آورد ولی عامدانه در مناطق مسکونی هیروشیما و ناگازاکی حمله اتمی صورت گرفت.
• با وجود آنکه ژاپن اعلام کرده بود که آمادگی تسلیم در برابر آمریکا را پس از بمباران هیروشیما داشته ولی آمریکا برای بار دوم یکی دیگر از شهرهای این کشور یعنی ناگازاکی را بمباران کرد که نشان از جنایت جنگی علیه مردم این کشور دارد.
• آمریکایی‌ها در طی جنگ جهانی دوم، بارها سایر شهرهای ژاپن به‎‌جز هیروشیما و ناگازاکی را بمباران کرده بودند. انتخاب این دو شهر برای حمله اتمی که در بمباران‌های قبلی مصون بوده‌اند، به دلیل ارزیابی آثار حمله اتمی و میزان قدرت آن در نابودسازی ساختمان‌ها و مردم بوده است. در واقع آمریکا در مساله حمله اتمی، به‌مثابه یک موش آزمایشگاهی به ژاپن نگاه می‌کرد.
• از آنجایی که دستیابی آمریکایی‌ها به بمب اتمی پیش از روس‌ها بوده و همچنین نفوذ ژئوپلیتیک شوروی در جهان بین‌الملل همچنان پیشی گرفته بود. هدف اصلی آمریکایی‌ها از بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی صرفاً شکست ژاپن و یا نجات دادن سربازان آمریکایی نبوده بلکه اهداف سیاسی پشت پرده‌ای را دنبال می‌کرد. خط‌ونشان کشیدن برای روس‌ها و همچنین اعلام ابرقدرت تک‌قطبی در جهان با بهره‌برداری از سلاح اتمی یکی از اهداف اصلی آمریکا در ماجرای بمباران ناگازاکی و هیروشیما بوده است.
• اگر بهانه آمریکایی‌ها نجات سربازان خود و تسلیم ژاپن بوده، هیچگاه هیروشیما و ناگازاکی را بمباران نمی‌کردند چراکه ۱۲ ملوان نیروی دریایی آمریکا که در زندانی در هیروشیما اسیر بودند نیز بر اثر بمباران اتمی کشته شدند.

آثار ماندنی بمباران هیروشیما و ناگازاکی

یکی از رخدادهای اسفناک بمباران اتمی در ژاپن، گستره فجایعی رخ داده در ابعاد مختلف در شهرهای هیروشیما و ناگازاکی می‌باشد؛ فجایعی که شاید سال‌ها در نگاه تاریخ مردم این کشور باقی مانده و نسل به نسل برای فرزندانشان بازخوانی شود. بخشی از این آثار و فجایع عبارت اند از:

• ۳۵۰هزار نفر در معرض حمله اتمی به هیروشیما قرار گرفتند که ۱۴۰هزار نفر در این بمباران کشته شدند؛
• ۲۷۰هزار نفر در معرض حمله اتمی به ناگازاکی قرار گرفتند که ۷۰هزار نفر کشته شدند؛
• به دلیل بیماری‌های پوستی ایجاد شده حاصل از بمباران اتمی، بسیاری از شهروندان ژاپنی پس از سال‌ها از وقوع این حادثه به دلیل عوارض بیماری جان خود را از دست دادند؛
• بیماری‌هایی همچون سرطان و عفونت ریه از شایع‌ترین بیماری‌های حاصل از بمباران اتمی آمریکا بود؛
• ساکنان هیروشیما در فاصله ۲ کیلومتری از وقوع حادثه نیز بر اساس گرما و حرارت حاصل از انفجار بر اثر سوختگی کشته شدند؛
• سطح گرمای انفجار به حدی بوده که حتی ساختمان‌های فلزی در هیروشیما نیز ذوب شدند.

جمع‌بندی

به‌زعم همۀ تحلیلگران و فعالان حقوق بشر، بزرگ‌ترین و اولین جنایت جنگی رسمی در دنیا که از آن می‌توان تحت عنوان تروریسم دولتی نام برد، بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی توسط ایالات متحده آمریکاست که هنوز پس از سال‌ها هیچ‌یک از روسای جمهور این کشور حتی پس از حضور در یادمان کشته‌شدگان این حادثه، ابراز ندامت و شرمندگی نسبت به این جنایت جنگی نداشته‌اند. این موضوع گواهی است بر رویه جنگ‌طلبانه و امپریالیستی آمریکا در قبال همه کشورهای جهان که در تاریخ تکرار شده است.

منابع

جنگ جهانی دوم در اروپا، فیلیپ گاوین، مترجم: مهدی حقیقت خواه، نشر ققنوس

تاریخ کامل جنگ جهانی دوم، تهیه و تالیف: دانشنامه جنگ جهانی دوم، صفحه ۳۲

Decision to Use the Atomic Bomb: And the Architecture of an American Myth, Gar Alperovitz, New York: Knopf (1995)

The Decision to Drop the Atomic Bomb, Dennis D. Wainstock, Westport, Conn.: Praeger (1996), page 122